Peningaprentvél verðtryggingarinnar

Af einhverjum ástæðum eru sumir einstaklingar óþreitandi við að halda fram þeirri skoðun sinni að allir íslendingar beri ábyrgð á hruninu.  Ég reyni stundum að átta mig á því í hverju ábyrgð mín á þeim hörmungum, er fólgin.  Tæplega er það bíllinn minn sem ég hef átt síðastliðin 7 ár og verður 14 ára í sumar.  Ekki er það flatskjáavæðingin, sem enn lætur bíða eftir sér á mínu heimili.  Eða er það kanski íbúðin mín sem við höfum búið í síðustu 9 ár, á hrakvirðissvæðinu Vestfirðir.  Nei ég er helst á því að mín ábyrgð á hruninu liggi í því að hafa leyft gráðugu bankakerfi að fénýta mig ótæpilega í of mörg ár.

Ég er einn af þeim sem tók íbúðarlán hjá banka en ekki hjá Íbúðarlánasjóði, ástæðan var einföld, lægri vextir og þannig ódýrara lán.  Í dag á annar banki með sama nafni lánasafnið mitt, fékk það á hálfvirði á haustdögum 2008.  Sömu lán hafa frá þeim tíma hækkað um ca. 30%, þrátt fyrir að ég hafi staðið í skilum allann þann tíma.  Ég vs. bankinn 130/50.

Mikið hefur undanfarið verið rætt um skuldaniðurfærslu eða leiðréttingu.  Eins og ég hef skilið þá umræðu, þá er ekki verið að tala um að lækka höfuðstól skulda heldur fyrst og fremst þá óeðlilegu hækkun sem verðtryggingin hefur valdið.  Það getur ekki talist eðlilegt að eignahlutur minn í íbúðinni hverfi algerlega vegna verðbólgu, á sama tíma og bankar og þeir sem eiga verðmæti í „peningum“ eru með belti og axlabönd, ónæmir fyrir verðbólgu.

Ágætar hugmyndir hafa verið settar fram, með hvaða hætti lán geta verið leiðrétt.  Til dæmis er hugmyndin um peningamillifærsluleiðina sem gengur út á að Seðlabankinn gefur út skuldabréf fyrir kostnaðinum af skuldaleiðréttingunni, bráðsnjöll aðferð og til þess að gera ódýr.  Samt eru einstaka aðilar sem vilja skjóta hana niður með orðum eins og peningaprentun.  Það tel ég reyndar vera alger öfugmæli.

Því hvað er verðtrygging?  Verðtrygging er í eðli sínu peningaprentun, heimild til bankastofnana til að búa til og eignfæra nýjann pening í eignareikning sinn og margfalda þá upphæð svo sem útlán.  Þannig margfaldast peningamagn í umferð við hvert verðbólguárið og viðheldur endalaust verðbólgubálinu.  Útgáfa Seðlabankans á skuldabréfi til skuldaleiðréttingar, er þannig ekki peningaprentun til að auka peningamagn í umferð, heldur þvert á móti aðgerð til að minnka peningamagn í umferð.  Þessi aðferð er því líkleg til að draga úr verðbólgu öfugt við áðurnefndann verðbótaspíral.

Haustið 2008 ákvað ríkisstjórn og Alþingi að ríkisvaldið skyldi ábyrgjast allar innistæður í bönkum á Íslandi, fyrir allt að 2.300 milljarða. Sömu aðilar telja að ríkisvaldið ráði ekki við að ábyrgjast eigiðfé almennings í fasteignum fyrir 200 milljarða?

Þegar talað er um leiðréttingu á lánum er alltaf talað um þak á upphæðum. Ef sama hefði verið gert á innistæðurnar í bönkum og allar upphæðir undir 8 milljónum verið tryggðar, hefði mátt tryggja uþb. 97% af innistæðum einstaklinga og ca 92% af innistæðum félaga, en spara með því 1.400 milljarða.

Þar fyrir utan var aldrei talað um að sumir innistæðueigendur þyrftu meira á því að halda, að þeirra innistæður væru betur tryggðar en annara.  Þá gilti jafnræðisreglan, en svo hrundi hún líka.  Núna heitir jafnræðisreglan 110% leiðin, allir jafn eignalausir.... 

Þvílík þjóð.